Interakcje leków z żywnością

W środowiskach medycznych nie od dziś wiadomo, że to, co jemy, może wchodzić w interakcje z przepisanymi lekami. Z właściwości takich słynie szczególnie sok grejpfrutowy. A nie tylko grejpfruty wchodzą w interakcje. Jest całkiem sporo negatywnych połączeń leków i żywności.
 

• Alkohol wpływa na powszechnie zażywane leki przeciwbólowe. Trzy lub więcej drinków alkoholowych dziennie stwarza szczególnie duże ryzyko uszkodzenia wątroby, jeżeli jednocześnie przyjmujemy środki przeciwbólowe. Ponadto zażywanie aspiryny, ibuprofenu czy naproxenu jednocześnie z alkoholem może prowadzić do powstawania choroby wrzodowej i innych problemów z przewodem pokarmowym.
• Sok grejpfrutowy – blokuje enzymy, rozkładające niektóre leki, np. obniżające ciśnienie blokery kanału wapniowego czy leki obniżające stężenie cholesterolu, pozostawiając wyższy poziom leku we krwi, a tym samym  zwiększając ryzyko wystąpienia efektów ubocznych.
• Leki stosowane przy niedoczynności tarczycy, zawierające lewotyroksynę, mogą być gorzej absorbowane przez osoby, których dieta jest bogata w produkty sojowe, wapń oraz błonnik.
• Omeprazol, lek, który  obniża wydzielanie kwasu żołądkowego, zaburza wchłanianie witaminy B12 z pożywienia.
• Herbata wypita tuż przed lub tuż po zażyciu preparatu żelaza znacznie ogranicza wchłanianie tego pierwiastka.
• Przy astmie i przyjmowaniu albuterolu, jednoczesne spożycie kofeiny może zwiększać ryzyko wystąpienia takich działań niepożądanych, jak nadpobudliwość, nerwowość czy przyspieszone bicie serca.
• Lukrecja zmniejsza  skuteczność leków stosowanych w celu obniżenia ciśnienia tętniczego krwi, a także zwiększa ryzyko działań ubocznych przy stosowaniu leków na serce.
• Suplementy diety zawierające witaminę E, które są przyjmowane  wraz z lekami hamującymi krzepliwość krwi mogą doprowadzać do ciężkich powikłań krwotocznych (witamina E nasila działanie leku).
• Pożywienie bogate w tłuszcz znacznie przyśpiesza wchłanianie m.in. leków przeciwgrzybiczych, przeciwpasożytniczych, trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych, co może spowodować bóle i zawroty głowy, zmiany skórne, zaburzenia świadomości i zaburzenia rytmu serca.
• Popularny suplement diety zawierający wyciąg z ginkgo biloba może zwiększać częstotliwość ataków epilepsji i zmniejszać skuteczność leków przeciwpadaczkowych.
• Kwas foliowy który jest zawarty m.in. w warzywach liściastych nasila metabolizm sulfonamidów – leków działających bakteriostatycznie, o wysokim stopniu toksyczności.

Kiedy już wiemy,  jakie zagrożenie wynika z nieodpowiedniego połączenia leków i żywności, powinniśmy poznać kilka prostych zasad, które pomogą skutecznie zapobiec niepożądanym interakcjom leków z żywnością:
 

• Zawsze czytajmy ulotkę dołączoną do leku. Jeśli czegoś nie rozumiemy, zapytajcie lekarza lub farmaceutę.
• Wszystkie leki oraz suplementy diety starajmy się popijać letnią wodą (wysoka temperatura może zmniejszyć ich skuteczność); soki owocowe (zwłaszcza sok grejpfrutowy) mogą niekorzystnie wpłynąć na metabolizm leku, natomiast napoje zawierające kofeinę, takie jak kawa czy herbata, zmniejszają jego absorpcję.
• Zażywajcie leki nie w trakcie posiłków, ale między nimi (w odstępie ok. 2 godzin) – chyba że na ulotce jest inne wskazanie lub lekarz zalecił inaczej.
• Pamiętajcie, że suplementy diety mogą wpływać na absorpcję leków – nie przyjmujcie ich razem.
• Nigdy nie zażywajcie leków razem z napojami alkoholowymi

Aneta Strelau mgr dietetyki klinicznej, certyfikowany europejski specjalista leczenia otyłości (cert. SCOPE), Członkini Europejskiej Federacji Stowarzyszeń Dietetyków DIETS/ EFAD, Polskiego Stowarzyszenia Osób z Celiakią i Na Diecie Bezglutenowej, Polskiego Towarzystwa Dietetyki, Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, wiceprezes Fundacji promującej sport wśród dzieci i młodzieży „Warszawska Asocjacja Rugby. Właścicielka Poradni ,,Dietetyki Klinicznej Strelau”, Autorka ,,Poradnika dietetycznego dla Pacjenta z cukrzyca 2 cz. I” Poradnika dietetycznego dla Pacjentów z cukrzyca 2 cz. II” , ,, Dieta dla Dziecka”, ‘’Żywienie osób starszych w praktyce”.
Specjalista w zakresie leczenia otyłości oraz dietoterapii chorób autoimmunologicznych dzieci i dorosłych. Zajmuje się również poradnictwem dla dzieci objętymi opieką specjalistycznych poradni zaburzeń neurorozwojowych na terenie Warszawy.
Wykładowca, uczestniczka licznych kongresów dotyczących żywienia klinicznego i chorób metabolicznych.
Ekspert w licznych kampaniach edukacyjnych, w programach TV oraz w audycjach radiowych. Więcej: www.stralu.pl